Galeria i ośrodek plastycznej twórczości dziecka w Toruniu
Z okazji przypadającego w roku 2014 jubileuszu 50 – lecia Galerii i Ośrodka Plastycznej Twórczości Dziecka w Toruniu
Galeria przy współpracy z Zakładem Edukacji Artystycznej UMK organizuje
4 kwietnia 2014 roku konferencję dydaktyczno – naukową
pt. Kulturalny „plecak” czyli o pozaszkolnej edukacji artystycznej.
PROGRAM
04.04. 2014 godz. 16.00
16.00- 16.10 dr Bernadeta Didkowska wprowadzenie i moderowanie
16.15 – 16.30 dr Dariusz Delik Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka – udany eksperyment
16.35 – 16.50 prof. dr hab. Wiesława Limont Kształcenie wyobraźni z wyobraźnią
16.55 – 17.10 prof. dr hab. Urszula Szuścik Edukacja plastyczna/ wizualna a wiedza percepcyjna dziecka
17.15 – 17.30 dr Mirosława Moszkowicz Co dalej z plastyką ? – problemy współczesnej edukacji artystycznej
17.35 – 17.50 dr Maria Paula Stasiakiewicz Rysowanie – ukryty wymiar
17.55 – 18.10 dr Barbara Kaczorowska Warsztaty edukacyjno-artystyczne w programie telewizyjnym. Partycypacja czy dokumentacja?
18.10 – 20.00 Dyskusja z udziałem zaproszonych gości i uczestników konferencji
Abstrakty:
dr Dariusz Delik, Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka – udany eksperyment
Podjęta przed pięćdziesięciu laty w gronie pracowników naukowych toruńskiego uniwersytetu inicjatywa powołania ośrodka profesjonalnie zajmującego się edukacją plastyczną dzieci zaowocowała prężnie działającą, rozwijającą się, ciągle żywą instytucją, która na stałe wpisała się w kulturalny pejzaż miasta i regionu. Co sprawiło, że projekt ten wytrzymał próbę czasu, a kamieniczka przy toruńskim Rynku Nowomiejskim jest nadal atrakcyjnym miejscem rozwijania zdolności twórczych i rozbudzania wrażliwości plastycznej dzieci i młodzieży? Czym jest obecnie Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka? Jak wygląda jej działalność i czy odpowiada ona wyzwaniom ciągle zmieniającej się rzeczywistości? Prezentacja realizowanych w Galerii form edukacji artystycznej będzie próbą odpowiedzi na te ważne, nie tylko dla toruńskiej „jubilatki” pytania.
Prof. dr hab. Wiesława Limont Kształcenie wyobraźni z wyobraźnią.
Wyobraźnia jest procesem psychicznych uczestniczącym w rozwoju dziecka i jego aktywności twórczej. Żywa wyobraźnia dziecięca ujawniająca się w zabawach, w tworzeniu wyimaginowanych światów i fikcyjnych towarzyszy, wymaga odpowiednich strategii stymulujących jej rozwój w kierunku twórczości. W prezentacji zostaną przedstawione trzy empirycznie zweryfikowane programy, w których wykorzystano myślenie metaforyczne, wizualizację i ekspresję plastyczną. Charakterystyczną cechą dwóch pierwszych jest wykorzystanie metafor wizualnych. Trzeci program natomiast ma charakter interdyscyplinarnych warsztatów twórczych, w którym znaczącymi elementami są metafory multimodalne związane ze sferą zmysłową i towarzyszącą zdarzeniu narracją łączącą poszczególne elementy struktury warsztatów. Warsztaty stymulują rozwój wyobraźni przy zaangażowaniu procesów intelektualnych i emocjonalnych uczestników
prof. dr hab. Urszula Szuścik, Edukacja plastyczna/ wizualna a wiedza percepcyjna dziecka
Autorka zwraca uwagę na wiedzę percepcyjną dziecka a poziom ekspresyjności jego prac plastycznych. Podkreśla jednocześnie celowość stymulacji twórczości plastycznej dziecka w toku zajęć, jak i poprzez inne środki wizualne, które kształtują jego wiedzę percepcyjną. Stymulacja twórczości plastycznej dziecka poprzez percepcję wzrokową przyczynia sie do kształtowania ogólnych i specjalnych umiejętności oraz zdolności dziecka.
Dr Maria Paula Stasiakiewicz, Rysowanie – ukryty wymiar
Czym jest rysowanie w perspektywie psychologii i neuronauki? Czym jest rysowanie jako rodzaj ludzkiej aktywności? Czy rysowanie ma jakiś rozwojowy sens? Czy rysowanie ma jakieś rozwojowe znaczenie? Prezentacja podejmuje problem związków między rysowaniem a konstruowaniem pojęciowej reprezentacji świata. Zostaną w niej wskazane i omówione zasadnicze wymiary rozumienia i analizy aktywności rysunkowej, by na tym tle możliwe stało się ukazanie powszechnie niedostrzeganego wymiaru – konstruowania kategorialnej reprezentacji rzeczywistości. Jego dostrzeżenie pozwala w pełni docenić potencjał wspierania rozwoju poznawczego jednostki zawarty w ludzkiej aktywności rysunkowej. Jako praktyczna ilustracja zaprezentowanego stanowiska teoretycznego zostanie przedstawiona praca metodą poznawczych mediacji w toku wspólnego rysowania.
dr Mirosława Moszkowicz Co dalej z plastyką? – problemy współczesnej edukacji artystycznej
Wszyscy zadają teraz pytanie : co dalej z plastyką i edukacją artystyczną ? Zmienia się świat wokół nas, zmienia się kultura wizualna (głównie ze względu na rozwój nowych technologii) dlatego powinna się zmieniać także szkoła, programy nauczania, czy animacja kultury. Chciałabym wyjść od awangardowych, eksperymentalnych poszukiwań w zakresie edukacji plastycznej jakie pojawiły się w Toruniu kilka dekad wcześniej i wspomnieć koncepcję wychowania plastycznego Stefana Kościeleckiego oraz pracę toruńskiej Galerii dla dzieci.
dr Barbara Kaczorowska Warsztaty edukacyjno-artystyczne w programie telewizyjnym. Partycypacja czy dokumentacja?
Jak można opowiadać o sztuce współczesnej i jak przekładać partycypacyjny charakter działań na dokumentacyjne medium? Można przekonać się co sobota w TVP Kultura oglądając program telewizyjny Kulturanek lub… posłuchać jak podczas wystąpienia spróbuje wyjaśnić, dylemat partycypacja czy dokumentacja?, pisząca te słowa. Dylemat znika kiedy decydujemy się na metodę warsztatową w pracy z grupą, wszak zakłada ona partycypację – aktywne uczestnictwo odbiorcy. Co jednak jeśli ta forma pracy staje się kanwą programu telewizyjnego ze swej natury przecież przeznaczonego do biernego odbioru? Czy interesującym jest nieaktywne oglądanie cudzej aktywności? Czy dodatkowo nie odstraszą pojęcia: abstrakcja, hybrydyczność, kompozycja przestrzenna, performance… – trudno ich nie używać robiąc program o sztuce współczesnej. I nie zapominajmy – to ma być program dla dzieci!
___________________________________________________
dr Dariusz Delik – artysta malarz, członek Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Polskiego Komitetu Międzynarodowego Stowarzyszenia Wychowania przez Sztukę InSEA. Swoje prace malarskie prezentował na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Działalność artystyczną łączy z edukacją plastyczną dzieci i młodzieży. Zawodowo od 1987 roku związany jest z Galerią i Ośrodkiem Plastycznej Twórczości Dziecka w Toruniu. Od ponad pięciu lat jest dyrektorem tej instytucji.
prof. dr hab. Wiesława Limont – kieruje Zakładem Edukacji Artystycznej na Wydziale Sztuk Pięknych w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jej zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia zdolności, twórczości i psychologii sztuki. Prowadzi badania związane z metaforycznym myśleniem w kontekście twórczości i wyobraźni twórczej.Opublikowała trzy książki, wiele naukowych i popularno-naukowych artykułów, zredagowała piętnaście opracowań zbiorowych. Opracowała eksperymentalne programy edukacyjne stymulujące rozwój zdolności i wyobraźni twórczej, a także autorskie programy podyplomowego kształcenia nauczycieli w zakresie zdolności i twórczości.
dr Bernadeta Didkowska – adiunkt w Zakładzie Edukacji Artystycznej w Instytucie Artystycznym Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Jej zainteresowania badawcze związane są z percepcją wzrokową. Koncentrują się wokół wpływu przekazu medialnego na współczesnego odbiorcę, w tym przede wszystkim obrazu proponowanego przez gry komputerowe, film animowany, film wykorzystujący zapis cyfrowy na twórczość plastyczną dzieci i młodzieży i ich konsekwencje edukacyjne.
dr hab. Urszula Szuścik – prof. nadz. Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Akademii Techniczno – Humanistycznej w Bielsku-Białej. Pełni funkcję dyrektora Instytutu Nauk o Edukacji i kierownika Zakładu Dydaktyki i Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej UŚ Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji. Zainteresowania naukowe, badawcze i artystyczne: zagadnienia edukacji plastycznej i jej stymulacji, programy kształcenia plastycznego, kształcenie nauczycieli edukacji plastycznej, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, psychologia twórczości i psychologia sztuki, terapia przez sztukę, grafika artystyczna.
dr Mirosława Moszkowicz –.w latach 2000–2006 była wicedyrektorem Instytutu Sztuki Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Jest członkiem polskiej sekcji INSEA i Ogólnopolskiej, Międzyuczelnianej Rady Edukacji Artystycznej (OMREA). Zajmuje się problematyką na pograniczu teorii kultury, teorii sztuki, performatyki, pedagogiki (edukacja kulturalna/artystyczna), psychologii. Jest autorką wielu szkiców naukowych w pracach zbiorowych, dotyczących sztuki i edukacji artystycznej, a także artykułów z zakresu krytyki artystycznej.
dr Maria Paula Stasiakiewicz jest psychologiem, adiunktem w Zakładzie Psychopatologii Dziecka UAM w Poznaniu. Jej zainteresowania naukowe i praktyczne skupiają się wokół problemów psychologii twórczości oraz zastosowań sztuki w terapii i edukacji. Jest autorką programów kształcenia akademickiego w zakresie arteterapii oraz prac teoretycznych i programów rozwijania aktywności twórczej.
dr Barbara Kaczorowska – artystka wizualna. Zajmuje się sztuką książki, obiektem, performance, akcjami, nowymi mediami. Swoje zainteresowania artystyczne lokuje na granicy sztuki i edukacji. Jest autorką wielu projektów, warsztatów artystyczno-edukacyjnych, przedsięwzięć medialnych, współautorką i prowadzącą program o sztuce współczesnej „Kulturanek” – TVP Kultura. Szczególny akcent kładzie na żywy i autentyczny kontakt z odbiorcami, za idealną uznając sytuację kiedy są sprowokowani do współtworzenia.
